Tik Tak Bilgi Tik Tak Bilgi
İlgili Makaleler
Nobel ödülleri, Alfred Nobel’in kurduğu dernek tarafından, 27 Kasım 1895 ve 30 Aralık 1896 tarihli vasiyetnamesi ile verilmesi belirtilen prestij ödülleridir. Nobel ödülleri bir çok bilim dalına verilmek üzere ayrı ayrı sınıflandırılmıştır. Fizik, kimya, ekonomi, tıp gibi alanlarda da verilen Nobel ödülleri daha çok edebiyat alanında verilmesi ile hafızalara kazınmıştır.
Nobel Edebiyat Ödülü ilk olarak 1901 yılında verilmeye başlanmıştır. 1901 yılından itibaren verilen ödül yalnızca 2. Dünya Savaşı sırasında verilememiştir.
Nobel ödülleri Alfred Nobel’in deyimine göre bir idealist eğilimi en farklı şekilde ele alan yazarlara verilmektedir. Nobel’i edebiyat alanında tarihimize kazandıran ilk yazar yazdığı Kar adlı romanla Orhan Pamuk’tur. Nobel ödülünü kazandıktan sonra eserleri bir çok dile çevrilerek dünyaca tanınan bir yazar olmayı başarmıştır. 2006 yılında ödülü almaya hak kazanan Orhan Pamuk’tan önce Yaşar Kemal defalarca aday gösterilmesine rağmen ödül almaya hak kazanamamıştır.
2002 yılında PEN Yazarlar Derneği tarafından ödül için aday gösterilen Leyla Erbil, Nobel Edebiyat Ödülü için aday gösterilen ilk Türk kadın yazar olarak öne çıkmıştır.
Nobel Edebiyat Ödüllü En Çok Okunan 5 Kitap Önerisi
1- Yüzyıllık Yalnızlık (Gabriel Garcia Marquez)
Yazarın ailesinden ilham alarak yazdığı roman 1982 yılında ödülü almaya hak kazanmıştır. Fantastik olay örgüleri yazar tarafından gerçekçi bir anlatımla ele alınmıştır.
2- Fareler ve İnsanlar (John Steinbeck)
Görünüş ve karakter zıtlıklarının yanı sıra uyumlu bir dostluk oluşturmuş iki gezgin işçinin yaşadığı trajik olayların konu edinildiği romanın yazarı 1962’de ödül almıştır.
3- Kişisel Bir Sorun (Kenzaburo Oe)
Japon yazar Kenzaburo Oe tarafından yazılan roman 1994 yılında Nobel Edebiyat Ödülü kazanmıştır. Evliliği ve doğan çocuğunun hastalığından muzdarip olan kitap karakterinin bunalım ve buhranlı dönemlerini ele alan, buhranlı dönemlerden çıkmak için yaptıkları ve mutsuzluk kaynağı olarak gördüğü hasta çocuğuyla ilgili yaşadığı duygusal iniş çıkışların ele alındığı sürükleyici bir romandır.
4- Düşüş (Albert Camus)
1957 yılında Nobel Ödülü’nün sahibi olmayı hak eden yazar bu romanında burjuva ahlak anlayışını zekice eleştirdiği, yaratıcı bir teknik kullanmıştır.
5- Körlük (Jose Saramago)
Körlüğün salgın bir hastalık gibi yayıldığı bir süreçte toplumun yaşadığı korku ve paniğin ahlaki değerler üzerindeki çarpıcı etkilerinin konu edinildiği roman 1998 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi yazarın en önemli eserlerindendir.
Nobel Edebiyat Ödülünü Alamayan veya Reddeden Yazarlar
Bu listenin en başında Tolstoy gelmektedir. Tolstoy kilise karşı duruşu, sisteme muhalif tutumları nedeni ile Tolstoy’a ödül verilmekten kaçınılmıştır. 1906 yılında Rusya Bilimler Akademisi tekrar Nobel’e aday olarak göstermek istediğin Tolstoy’un direktifiyle ödül başka bir yazara verilmiştir. Kendi ifadesine göre ödüle layık görüldüğünde ödülü kabul etmemek hiç hoş olmayacağından ödülün başka bir yazara verilmesini sağlamıştır.
Virginia Woolf ise fazla karamsar ve rasyonel tutumlarda görüldüğü için ödülün verilmediği en iyi roman yazarlarından biridir.
Umberto Eco ise kariyeri boyunca binlerce sıfatı tırnakları ile kazıyarak kendine kazandırmış bir yazar olarak Nobel Edebiyat Ödülü alamamış yazarlardan birisidir.
Boris Pasternak ve Jean Paul Sartre ise ödülü siyasi amaçlara hizmet eden bir araç olarak gördükleri ifadesiyle ödülü kendi iradeleri doğrultusunda reddetmişlerdir. Jean Paul Sartre yazarlığının doğasını korumak ve herhangi bir tesir altında kalmamak için kariyeri boyunca hiçbir ödülü kabul etmemiştir.
Yaşar Kemal birkaç kez aday gösterilmesine rağmen ödülü alamayan değerli yazarlar arasındadır.
Nazım hikmet ise aday olması konuşulan ancak aday da gösterilmemiş kıymetli yazarlarımızdan birisidir.
